Poparcie dla założeń polityki oświatowej w zakresie szkolnictwa zawodowego i aktywne włączenie się pracodawców w proces kształcenia uczniów zadeklarowali przedstawiciele zarządów specjalnych stref ekonomicznych podczas spotkania z minister Anną Zalewską.
Celem zmian przygotowanych przez MEN w szkolnictwie zawodowym jest upowszechnianie dualnego systemu kształcenia odpowiadającego potrzebom gospodarki. Ważnym elementem ma być współpraca z przedsiębiorstwami stanowiącymi otoczenie gospodarcze szkoły. Jedną z form takiego współdziałania powinno być organizowanie zajęć praktycznych dla uczniów u pracodawców – tak, aby nauka zawodu przebiegała w rzeczywistych warunkach pracy, z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, tj. w ramach kształcenia dualnego. Fundamentem zmian ma być ugruntowanie pozycji przedsiębiorców w modelu szkolnictwa branżowego. Strefy mają za zadanie współpracę ze szkołami prowadzącymi kształcenie zawodowe. Wsparcie szkolnych kadr oraz przedsiębiorców w organizacji kształcenia praktycznego uczniów to istotny element działań. Klastry umożliwiają współpracę szkół i przedsiębiorców, m.in. przez staże i praktyki zawodowe, realizację projektów badawczych z uczelniami wyższymi, wsparcie szkolnych kół robotyki oraz doposażanie sal edukacyjnych.
Od dwudziestu lat Specjalne Strefy Ekonomiczne stanowią skuteczny instrument polskiego wzrostu gospodarczego. Niemal we wszystkich powiatach istnieją tereny inwestycyjne objęte ich statusem. Nakłady inwestycyjne w strefach sięgnęły łącznie niemal 120 miliardów złotych, a zatrudnienie w zakładach firm funkcjonujących w SSE znalazło blisko 280 tysięcy osób. W związku z wprowadzeniem reformy edukacji, od 1 września 2017 r. w systemie oświaty kształcenie w zawodach prowadzić będą następujące szkoły: 4-letnie technikum dla młodzieży, a od września 2019 roku 5-letnie technikum, 3-letnia branżowa szkoła I stopnia dla młodzieży (w miejsce dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej) oraz branżowa szkoła II stopnia (dla absolwentów branżowej szkoły I stopnia – od września 2020 roku) i szkoła policealna. Ministerstwo Edukacji Narodowej podjęło już działania, których celem jest lepsze przygotowanie uczniów do świadomego i odpowiedzialnego wyboru ścieżki kształcenia. Rozwiązania te uwzględniają wprowadzenie zajęć realizujących treści z zakresu doradztwa zawodowego, jako jednej z form działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły. Elementy związane z doradztwem zawodowym realizowane będą w ostatnich klasach szkoły podstawowej oraz w szkołach ponadpodstawowych. Dodatkowo wśród działań zrealizowanych przez MEN w zakresie kształcenia zawodowego wymienić można także włączenie pracodawców w proces tworzenia podstaw programowych, w tym opracowanie nowych podstaw dla 54 zawodów. Istotna jest tu szczególnie współpraca z przedstawicielami partnerów społecznych, w tym pracodawców na rzecz dostosowywania kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy (realizacja projektu Partnerstwo na rzecz kształcenia zawodowego 2016-2018). Projekty rozporządzeń w sprawie klasyfikacji zawodów oraz podstawy programowej kształcenia w zawodach aktualnie są na etapie uzgodnień zewnętrznych. Szybkie reagowanie na potrzeby rynku pracy w zakresie nowych zawodów we współpracy z innymi resortami możliwe jest również dzięki funkcjonowaniu „branżowej linii" (bezpośredni kontakt ekspertów z poszczególnych resortów w kwestii szkolnictwa branżowego).
Priorytetem działań MEN w obszarze kształcenia zawodowego jest aktywne włączenie pracodawców w proces kształcenia i egzaminowania. Ważną rolę spełniać będą dobrze wyposażone centra kształcenia praktycznego (CKP). Istotne jest tworzenie warunków sprzyjających temu, aby każdy uczeń część kształcenia zawodowego mógł realizować u pracodawcy. Zadaniem CKP ma być realizacja kształcenia zawodowego, koordynacja doradztwa zawodowego, organizacja i przeprowadzanie egzaminów zawodowych oraz kształcenie osób dorosłych. Ministerstwo Edukacji Narodowej zamierza zintensyfikować współpracę na poziomie systemowym z organizacjami pracodawców, stowarzyszeniami zawodowymi oraz samorządem gospodarczym.
